Días que non foron, de Luís Rei Núñez

Luís Rei Núñez

Días que non foron

Xerais, Vigo, 2013, 144 páxinas, 16,65 €

 

 

Non hai moito tiven a fortuna de moderar un coloquio, na Feira do Libro de Vigo, que xiraba por volta da memoria e identidade entre dous narradores como son Riveiro Coello e Fernández Naval, que fan un uso efectivo e constante destes dous factores como forzas motrices para a súa obra literaria.  Atreveríame, ao fío da publicación Días que non foron,  a acrecentar neste ronsel a Luís Rei (A Coruña, 1958), pois é evidente que tamén alimenta a súa ficción cos esteos antes amentados.

          E non o afirmo tan só polos alicerces que sosteñen este libro de relatos do autor coruñés, pois é ben doado botar a vista a atrás e confirmar como Expediente Artieda (2000), O señor Lugrís e a negra sombra (2007) ou Monte Louro (2009) discorren, en boa parte, por estes camiños.

        No caso destes Días que non foron o autor opta por cartografar un período do noso pasado que se estende ao longo do século XX, cunha especial obsesión, paréceme, por centrarse –aínda que non en todos os casos pois é un volume que recrea asuntos dispares e
atmosferas diversas- na descrición das condutas do ser humano en situación máis ou menos extremas, amosando unha especial querenza polo protagonismo adolescente e en moitas ocasións deixándose levar polos ecos de acontecementos derivados de vivencias ou experiencias que nacen na guerra civil e que se proxectan anos despois.

         Días que non foron é un título que fai pensar naquilo que “foi”, que pasou, en xornadas que, olladas agora, parece que non existiron, que se negaron. É ese o criterio, talvez, que nos conduce  polo relato da experiencia dun xornalista sumido en plena crise persoal e laboral que, en realidade, constrúe unha crónica da incompetencia política vivida nos días do afundimento do Prestige e procura unha salvación persoal e colectiva na práctica do altruísmo diante do esgazamento que aquela conmoción supuxo para Galicia. Velaí outros relatos onde a adolescencia cobra protagonismo relevante sendo a través duns ollos limpos (os dun caddie, que axudaba a Franco cando este se desprazaba ao Club de Golf da Zapateira, e que se debate entre o que a súa conciencia lle dita e o que realmente fai; os duns rapaces que procuran o primeiro amor ou aqueloutros que testemuñan as consecuencias e reaccións duns acontecementos que nunca sospeitaran) como se descobre e revela un mundo que, malia as aparencias, resulta moito máis complexo do que nun principio se podería pensar. A estes súmaselle aqueloutro que versa sobre a consentida usurpación dunha personalidade con fins ilícitos ou a confesión escrita dun home que colaborou en torturas e asasinatos arrepiantes, abondo  para ir dándolle corpo a este libro que atesoura, en esencia, eses trazos que caracterizan ao Luís Rei narrador: grande altura na  composición narrativa, bo pulso para o debuxo dos espazos, atmosferas e condutas de personaxes, tantas veces contraditorias pero sempre verosímiles, alén do recurso ao pozo da memoria, en tantas ocasións encerrada nun obxecto, nunha carta, nunha evocación, na pronuncia dunha palabra.

      Para alguén que xa se achegase á obra narrativa anterior de Luís Rei o volume complementa á perfección todo o que del se coñece; para quen non, gústame pensar que este Días que non foron pode constituír unha magnífica invitación para entrar no seu universo literario e gozar del.

Esta recensión publicouse nas páxinas do suplemento “Culturas” de La Voz de Galicia, o 3 de agosto de 2013, baixo o título de “No fondal da memoria e das persoas”.