Matilde Serao
A virtude Checchina (tradución de Isabel Soto)
Hugin e Munin, Santiago, 72 páxinas, 11,50 €, 2019
Hai xa algúns meses que recibira esta novidade editorial e, desde aquela, pretendía escribir unhas liñas sobre este clásico italiano vertido ao galego por Isabel Soto en Hugin e Munin.
Matilde Serao(1856-1927) non é, probablemente, unha das escritoras italianas máis populares entre nós e coido que é este o seu primeiro libro traducido á lingua galega. E Serao, por certo, non é unha autora exenta de interese: nada en Grecia e filla de italiano e grega adoptou o italiano como lingua de comunicación e creación literaria para darlle forma a unha extensa obra narrativa, inserida na corrente verista, alén de cofundar o xornal napolitano Il Mattino en 1892. Candidata en varias ocasións ao premio Nobel, tamén se caracterizou por enfrontarse ao ideario fascista co comezo deste movemento en Italia.
A obra que Hugin e Munin trae para o galego, A virtude de Checchina, é unha peza en que salienta, ao meu ver, a extraordinaria economía de medios para a descrición das diversas clases sociais e tamén a poderosa capacidade descritiva que crea as atmosferas axeitadas con catro ou cinco trazos, rápidos e á vez convincentes, para desenvolver unha trama, case de carácter psicolóxica, onde a protagonista se debate nun mar de dúbidas ao formulárselle, só talvez, unha posible infidelidade cun marqués, valorando a súa vida monótona e carente dun horizonte de expectativas ao estar casada cun médico avarento e egoísta.
Co pensamento posto en ser esta unha vía para deixar unha vida de privacións, agroman -impulsada polo trato que mantén con Susanna, unha criada escrutadora, e a súa amiga Isolina que é un arquetipo do que naquela altura se consideraba vida licenciosa- conceptos como o da dobre moralidade ou o sentimento de culpa, mais todo parece nuclearse máis ben nas vacilacións de Cecchina, deseñada como unha muller cándida, ao que parece resignada e invadida pola melancolía, valorando ao fin e ao cabo a posibilidade de tomar, por unha vez, as súas propias decisións. E se cadra o que diferencia esta novela doutras pezas narrativas de semellante trama, pensemos en Madame Bovary, por exemplo, resida en certo recendo irónico, non sei se ás veces paródico, que parece escoarse nalgunha páxina.
Dun ou doutro xeito é esta unha achega á noso catálogo de traducións que non debería pasar desapercibida. Finalizo cunha referencia á espléndida tradución de Isabel Soto e o imprescindible corpo de notas que incorpora.
Caderno da crítica 