Val de Ramirás e O valo de Manselle, de Anxo Angueira, reeditados

Coñecín a Anxo Angueira por volta do ano 1991 e da man de Carlos Blanco, que era director naquela altura de Edicións do Cumio. Lembro que foi na cafetaría Goya de Vigo, hai ben anos desaparecida, onde Carlos articulara un faladoiro para despachar traballos de edición. Daquela, Do Cumio andaba a voltas coa serie de “Guías de Lectura” e, mentres eu traballaba nas páxinas de O soño sulagado, de Celso Emilio, Anxo concluía as da Guía de lectura de Con pólvora e magnolias.

Anxo, daquela, era xa un profesor que gozaba de certa sona, sobre todo porque viña de ser accésit, no ano 1989, da oitava convocatoria do Premio Esquío de poesía co título Val de Ramirás e o eco dos libros, naquela altura, duraba moito máis do que hoxe en día e non se diluía en poucas semanas ou meses.

Alégrame especialmente ter na man este volume como é Val de Ramirás, agora reeditado grazas ao Concello de Ramirás e ao esforzo de Xoán Carlos Domínguez Alberte, estudoso que introduce con tino esta edición e que, ao tempo, respecta escrupulosamente o texto orixinal. A este corpus coñecido engádense tres poemas dispersos en diversas publicacións, alén de incorporar diversas, e elocuentes, fotografías interiores a cargo do poeta celanovés Baldo Ramos, ademais dun pequeno texto ad hoc redactado polo propio Angueira.

Reler, pasados os anos, Val de Ramirás, supón un reencontro feliz coa palabra inicial de Angueira, dona xa dunha modulación propia e irrepetible. Particularmente, paréceme unha proposta que reivindica a singularidade dun territorio marcado pola evocación duns espazos sen dúbida únicos onde a historia, a natureza e as xentes que habitaron e habitan o val seguen a enseñorarse da vida cotiá.

É inevitable, neste apuntamento, non referirse a outra reedición como é O valo de Manselle, nesta ocasión elaborado polas coidadas mans de Apiario por mor dos vinte e cinco anos da primeira edición do volume. Un libro que incorpora un pequeno limiar de Angueira no que condensa, claro é, a intención do libro: “un canto desta épica invisible, desenvolta lonxe das esferas institucionais” que supón un retorno “á neboenta casa das voces, á aldea concéntrica da vida, ó río a vida”. X.L. Méndez Ferrín subscribe, ademais, un prólogo de lectura obrigada a un libro que converte o traballo comunal, xustamente, nunha épica solidaria. Un título de lectura conmovedora, como o foi máis de dúas décadas atrás.